Avrupa’daki Türk seçmenler yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde son sözü söyleyebilir mi? Rakamlar yurtdışındaki seçmenlerin rolü hakkında ne gösteriyor? 14 Mayıs’ta yurt dışında kaç Türk seçmen oy kullanacak? Erdoğan son cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en yüksek oy oranını hangi Avrupa ülkelerinde elde etti? Fransa merkezli Euronews kanalı bu sorulara yanıt aradı.
DENEYİMLER YAKLAŞACAK SEÇİMDE ERDOĞAN’A OY KAZANABİLİR
14 Mayıs’ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerinde seçmenin yüzde 5,3’ü yurt dışında oy kullandığını iddia ederken, görevdeki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile seçimin liderliği arasındaki çekişmeli sonuçta yurt dışında yaşayan Türklerin belirleyici rol oynaması bekleniyor. ırk ve Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu. .
Anketler iki adayı neredeyse kafa kafaya gösteriyor, ancak yurtdışındaki (ağırlıklı olarak Avrupa’da ve özellikle Almanya’da) Türk seçmenin olası niyetlerini hesaba katmıyor. Ancak bu seçmenlerin tercihleri, ilk tur oylamada yüzde 50’nin üzerinde destek almak ve ay sonunda ikinci tura kalmamak isteyen iki aday için belirleyici olabilir.
Türkiye’de son on yılların en değerli seçimleri olarak görülen Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Türkiye’de 60,7 milyon, yurtdışında ise 3,42 milyon vatandaş oy kullanma hakkına sahip. Dolayısıyla yurtdışındaki seçmenler toplam seçmenin yüzde 5,3’üne tekabül ediyor. 2018 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde bu sayı 3,04 milyon olup, toplam seçmenin yüzde 5,1’ine tekabül etmektedir.
Türkiye’de cumhurbaşkanlığı seçimini kazanmak için bir adayın oyların salt çoğunluğunu, yani yüzde 50’den fazlasını alması gerekiyor. Bu, bir adayın yüzde 50 barajını geçmesi ve ilk turda seçilmesi için gerekenden 1,3 milyon daha fazla oy demekti. Tüm bu rakamlara yurt dışında kullanılan oylar da dahildir. Erdoğan, 2018 seçimlerinin ilk turunda tüm oyların yüzde 52,6’sını, yani 50,07 milyon geçerli oyundan 26,33 milyonunu alarak cumhurbaşkanı seçildi. Erdoğan, seçilmek için gerekenden 1,3 milyon daha fazla oyla seçimi kazandı.
2018 SEÇİM SONUÇLARI: YURTİÇİ VE ULUSLARARASI OYLARIN ORTA FARKI
2018 seçimlerinde 3,04 milyon Türk vatandaşı yurt dışında oy kullanmak üzere seçmen kütüğüne kaydolmuştur. Türkiye sınır kapılarında da oy kullanma hakkı bulunan bu kişilerin yarısı (1,53 milyon) 2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oy kullandı.
Aşağıdaki grafik, 2018 seçimlerinde yurt içi ve yurt dışında kullanılan oylar karşılaştırıldığında, Erdoğan’ın yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının büyük ölçüde desteğini aldığını gösteriyor.
Erdoğan, 2018 seçimlerinde Türkiye’de kullanılan oyların yüzde 52,4’ünü alırken, yurt dışında kullanılan sınır kapıları dahil yüzde 59,4’ünü yani yaklaşık 895 bin oyunu aldı.
Ana rakibi Muharrem İnce için sonuçlar tam tersiydi. İnce, yurt dışında yaşayan Türklerden (yüzde 25,8) yurt dışında yaşayan Türklerden (yüzde 30,8) daha az oy aldı.
AVRUPA’DA TÜRK SEÇMEN ERDOĞAN’A BÜYÜK DESTEK VERDİ
2018 seçimlerinde yurtdışında kayıtlı Türk seçmenin yüzde 87’si (2,63 milyon) 19 Avrupa Birliği üyesi, Birleşik Krallık, Norveç veya İsviçre’de ikamet ediyordu. 2018’deki tüm gurbetçi seçmenlerin neredeyse yarısı (yüzde 47) Almanya’da yaşıyordu.
2018 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Avrupa’daki Türk seçmen ezici bir çoğunlukla Erdoğan’ı destekledi. Erdoğan Almanya’da yüzde 64, Fransa’da yüzde 63, Hollanda’da yüzde 72, Belçika’da yüzde 74 ve Avusturya’da yüzde 71 oy aldı. Bunlar sırasıyla en fazla Türk seçmeninin olduğu ülkeler. Almanya’da 1.44 milyon kayıtlı Türk varken, bu sayıyı 341 bin ile Fransa ve 260 bin ile Hollanda izledi.
Erdoğan ise 2018’de bazı Avrupa ülkelerinde çok düşük destek buldu. Örneğin Çek Cumhuriyeti’nde sadece yüzde 11, İrlanda’da yüzde 16 ve İspanya’da yüzde 18 oy aldı. Ancak bu ülkelerdeki seçmen sayısının Erdoğan’ın yüzde 60’ın üzerinde takviye aldığı ülkelere göre çok düşük olduğu kaydedildi.
DENEYİMLERİN SEÇİM KATILIM ORANI DEĞERLİ ARTIRILDI
Türk gurbetçiler 2014 seçimlerinde ilk kez yurt dışında oy kullanabildiler. O yıl sınır kapılarında kullanılan oylar dahil yurt dışından katılım oranı sadece yüzde 18,9’du. Bu oran 2018 yılında %50,1’e yükseldi.
Yurt dışındaki seçmenlerin 14 Mayıs’ta hangi oranda sandık başına gideceğini veya tercihlerinin ne olacağını öngören bir anket yok. Ancak AK Parti oyların kendi lehine olmasını beklemekte ve yurt dışında katılım oranını artırmayı hedeflemektedir.
SERGİLER FİKİRLERİNİ DEĞİŞTİRİR Mİ?
Bu seçimde gurbetçi Türklerin tercihlerinde dramatik bir değişiklik olabilir mi? Türkiye’deki ekonomik parametrelerdeki sorunlar, doğrudan maruz kalmadıkları için Türk gurbetçiler için değerli değildir. Euronews’e göre gurbetçilerin Erdoğan’a desteği daha duygusal ve bunun değişmesi zor.
TOGG gibi atılımlar gurbetçilerin daha çok önemsediği konulardır. Yine Euronews’e göre; Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Avusturya’ya yaptığı son ziyarette TOGG’u Viyana’ya getirmesi tesadüf değildi. Aracı mevkidaşı ile toplantılara katılmak için kullanan Çavuşoğlu, gurbetçilere seslenerek aracın Avrupa’ya ihraç edileceğini duyurdu.
Dolayısıyla Avrupa’daki Erdoğan destekçilerinin fikirlerini değiştirmek için bir sebepleri yok gibi görünüyor. Muhalefet, yurtdışındaki seçmen katılımını artırmak için Avrupa’da düzgün bir şekilde organize edilmiş siyasi kampanyalar başlatamadı.
